Skolyoz (Omurga Eğriliği):
Çocuğunuzun Duruşunda Bir Farklılık mı Seziyorsunuz?
Çocuğunuzun bir omzunun diğerinden daha aşağıda durduğunu hiç fark ettiniz mi? Ya da kıyafetlerinin vücuduna tam oturmadığını? Bazen sadece “kötü duruş” veya “kamburluk” sanılan bu durumlar, aslında omurganın üç boyutlu bir deformitesi olan Skolyoz‘un ilk sinyalleri olabilir. Erken fark edildiğinde başarıyla kontrol altına alınabilen bu durum, ihmal edildiğinde ise ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Skolyoz Nedir?
Sağlıklı bir omurgaya arkadan baktığımızda, başın merkezinden kuyruk sokumuna kadar inen dümdüz bir hat görürüz. Skolyoz durumunda ise omurga bu düz hattı kaybeder ve sağa ya da sola doğru eğilir. Bu eğrilik röntgen görüntülerinde genellikle “C” veya “S” harfine benzer bir şekil oluşturur.
Ancak skolyoz sadece sağa-sola eğilme değildir; omurların kendi etrafında dönmesi (rotasyon) de tabloya eşlik eder. Bu dönme hareketi, göğüs kafesinde asimetriye ve sırtta çıkıntılara (kambur görünümü) neden olabilir.
Skolyoz Belirtileri: Aileler Nelere Dikkat Etmeli?
Skolyoz sinsi ilerleyebilir ve ağrı yapmayabilir. Bu nedenle ebeveyn gözlemi hayati önem taşır. Çocuğunuza arkadan baktığınızda şu belirtileri aramalısınız:
Omuz Asimetrisi: Bir omzunun diğerinden daha yukarıda olması.
Kürek Kemiği Çıkıntısı: Bir kürek kemiğinin diğerine göre daha belirgin veya dışarıda durması.
Bel Kıvrımı Eşitsizliği: Bel oyuntularının sağda ve solda eşit olmaması, bir kalçanın daha yukarıda görünmesi.
Gövde Kayması: Çocuğun gövdesinin bir yana doğru devrik durması.
Basit Bir Ev Testi: Çocuğunuz dizlerini kırmadan öne doğru eğildiğinde, sırtının bir tarafı diğerinden daha yüksekte kalıyorsa (Hörgüç görünümü), bu durum skolyoz şüphesi taşır ve mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
Skolyoz Kimlerde Görülür?
Skolyoz, her yaşta görülebilmekle birlikte en sık ergenlik dönemindeki (10-15 yaş) kız çocuklarında ortaya çıkar. Biz buna “Adolesan İdiyopatik Skolyoz” diyoruz. “İdiyopatik” terimi, nedeninin tam olarak bilinmediğini ifade eder. Genetik faktörlerin rolü büyük olsa da, ağır çanta taşımak veya yatak seçimi gibi faktörler skolyoza doğrudan neden olmaz.
Skolyoz Tedavisi: Dereceye Göre Yaklaşım
Tedavi planı; hastanın yaşına, büyüme potansiyeline ve eğriliğin derecesine (Cobb açısı) göre kişiye özel olarak belirlenir.
1. Gözlem ve Takip (Hafif Eğrilikler)
20 derecenin altındaki eğriliklerde genellikle cerrahiye veya korseye gerek duyulmaz. Ancak çocuk büyüme çağındaysa, eğriliğin ilerleyip ilerlemediğini görmek için düzenli röntgen takibi ve doktor kontrolü şarttır.
2. Korse Tedavisi (Orta Dereceli Eğrilikler)
Eğrilik 20 ile 40 derece arasındaysa ve çocuğun büyümesi devam ediyorsa korse tedavisi uygulanır. Amacımız eğriliği tamamen düzeltmekten ziyade, büyüme tamamlanana kadar eğriliğin artmasını durdurmaktır. Başarılı bir korse tedavisi, çocuğu ameliyattan kurtarabilir.
3. Cerrahi Tedavi (İleri Dereceli Eğrilikler)
Eğrilik 40-45 derecenin üzerine çıktığında veya hızla ilerlediğinde, kalp ve akciğer kapasitesini etkilememesi için cerrahi müdahale gerekir.
Modern omurga cerrahisinde kullandığımız ileri teknolojiler (Nöromonitorizasyon gibi) sayesinde skolyoz ameliyatları son derece güvenli hale gelmiştir. Vidalar ve çubuklar kullanılarak omurga düzeltilir ve dondurulur (füzyon).
Ameliyat sonrası hastalarımız kısa sürede ayağa kalkar.
Okul hayatlarına ve hatta spor aktivitelerine (yüzme, koşu gibi) sorunsuz bir şekilde dönebilirler.
Skolyoz korkulacak bir hastalık değil, yönetilmesi gereken bir süreçtir. Çocuğunuzun duruşundaki en ufak bir şüphede uzman bir görüş almak, gelecekteki yaşam kalitesi için atacağınız en büyük adımdır. Unutmayın, erken teşhis edilen skolyozda başarı oranı her zaman çok daha yüksektir.
