Boyun Fıtığı

Boyun fıtığı, fiziksel aktivitelerin kısıtlanmasına neden olarak günlük yaşamı olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalığın fark edilmesini sağlayan ilk belirti boyun ağrısıdır ancak ilerleyen dönemlerde yürüme ve denge bozuklukları gibi daha ciddi belirtiler ortaya çıkabilir.

Erken dönemde yapılan boyun fıtığı teşhisi sonrası bazı egzersizler ya da fizik tedavi uygulamaları belirtilerin azaltılmasına yardımcı olabilir. Ancak kronik hale gelen boyun fıtığı vakalarında ameliyat gereklidir.

Yine de “Boyun fıtığı neden olur?” sorusunun yanıtı tedavi yöntemini de belirleyeceğinden ilk olarak bir doktora başvurmakta fayda bulunur. Peki, boyun fıtığı ameliyatı nasıl yapılır ve boyun fıtığı ameliyatı sonrası şikayetler nelerdir?

Boyun Fıtığı Nedir?

Servikal disk hernisi olarak da bilinen boyun fıtığı, omurlar arasında yer alan disklerin merkezindeki jelimsi çekirdeğin (nucleus pulposus/jelatinöz çekirdek) yer değiştirmesi sonucu oluşur. Bir başka ifadeyle, dış zarın zayıflamasına bağlı olarak diskin dışına sızması boyun fıtığını meydana getirir. Diskin dışına taşan doku omuriliğe veya sinir köklerine baskı yaparak çeşitli şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olur.

Yaşlılıktan ani travmalara kadar pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilen boyun fıtığı, özellikle masa başında çalışanlarda ya da telefonla çok fazla ilgilenenlerde ortaya çıkabilir. Genellikle boyunda ağrı ile kendisini gösteren boyun fıtığı, uyuşma ya da reflekslerde zayıflama gibi belirtiler de gösterebilir.

Boyun fıtığı tedavisi genellikle fizik tedavi, ilaç ya da egzersiz gibi yöntemlerle yapılır. Ancak kronik hale gelen veya sinirler üzerinde ciddi baskı oluşturan boyun fıtığı vakalarında cerrahi müdahale gerekebilir. Eğer hastalık erken dönemde teşhis edilirse ameliyatsız boyun fıtığı tedavisi sorunun ortadan kaldırılması için yeterli olabilir.

Boyun Fıtığı Neden Olur?

Boyun fıtığı genellikle travma gibi nedenlerle ortaya çıksa da “Boyun fıtığı neden olur?” sorusunun son yıllardaki yaygın yanıtı uzun süre masa başında çalışmak ve hareketsiz yaşam tarzıdır. Öne çıkan boyun fıtığı belirtileri şu şekilde listelenebilir:

Kaza ya da benzer nedenlerle boyun bölgesine alınan darbeler diskin yapısını bozarak fıtıklaşmaya neden olabilir.
Hızlı şekilde yapılan baş veya boyun hareketleri disk üzerinde ani baskı oluşturarak boyun fıtığı rahatsızlığına neden olabilir.
Özellikle dengesiz şekilde veya bilinçsizce kaldırılan ağırlıklar omurga disklerinin zarar görmesine sebebiyet verebilir.
Yaş ilerledikçe disklerin yapısının bozulması, sıvı kaybı veya esneklik azalması gibi durumlar boyun fıtığı oluşumunu destekler.
Uzun süre oturarak çalışmak, akıllı telefonlara uzun süre eğilerek bakmak ya da boynu doğru şekilde desteklememek diskleri zayıflatabilir. Ayrıca boyun fıtığı uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan kaynaklanabilir.

Yoğun ve düzensiz yapılan spor aktiviteleri omurgada ekstra yük yaratarak boyun fıtığı riskini artırabilir.
Sürekli stres altında olmak kaslarda gerginlik yaratarak disk üzerinde baskı oluşturabilir.
Özellikle arka ve yan kısımlar gibi diskin dış katmanın zayıf olduğu bölgelerde fıtıklaşma oluşma riski daha yüksektir.

Yukarıdakilere ek olarak ev hizmetleri, uzun süreli araç kullanımı, bankacılık gibi belirli meslek gruplarında boyun fıtığı oluşma ihtimali artabilir. Ayrıca sigara tüketimi ve genetik yatkınlık da boyun fıtığının nedenleri arasında yer alır.

Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Kronik, yani yavaş ilerleyen vakalarda belirtiler hafif başlayarak zamanla artar. Ani gelişen boyun fıtığı durumunda ise belirtiler hızlıca ortaya çıkar ve yoğun olabilir. Peki, boyun fıtığı ağrısı nereye vurur? Sık karşılaşılan boyun fıtığı belirtileri şunlardır:

Boyun bölgesinde başlayan ağrılar omuzlara ve kollara yayılabilir. Bu ağrılar, özellikle öksürme ya da hapşırma gibi ani hareketlere bağlı olarak artabilir.
Boyunu hareket ettirme, eğme, döndürme gibi durumlarda zorluk yaşanabilir. Hareket kısıtlılığına bağlı olarak günlük aktivitelerde kısıtlanma yaşanabilir.
Boyun fıtığı sinir köklerine baskı yaparak ellerde, parmaklarda ya da kollarda uyuşma ve karıncalanma yaratabilir.
Etkilenen sinirlerin bağlı olduğu kaslarda güç kaybı yaşanabilir. Bu durum çeşitli eşyaları tutma ya da kaldırma gibi basit eylemleri zorlaştırabilir.
Reflekslerde zayıflama yaşanabilir.
Yürüme ve denge sorunları ilerlemiş boyun fıtığı belirtileri arasındadır.

Nadir olarak mesane veya bağırsak kontrolünde azalma yaşanabilir.
Baş ağrısı veya baş dönmesi görülebilir.
Kulak çınlaması ve görme sorunları nadir görülen boyun fıtık patlaması belirtileri arasında gösterilebilir.

Boyun fıtığı her zaman aynı disklerde meydana gelmez. Ancak belirtiler genellikle aynıdır. Örneğin C3-C4 veya C5 C6 boyun fıtığı belirtileri benzerlik gösterir. Ayrıca “Boyun fıtığı baş ağrısı yapar mı?”, “Boyun fıtığı kol ağrısı yapar mı?” ya da “Boyun fıtığı baş ağrısı yapar mı?” gibi soruların cevabı net bir şekilde “Evet!” olarak verilebilir.

Gelin, şimdi de “Boyun fıtığına ne iyi gelir?” ve “Boyun fıtığı nasıl geçer?” gibi soruların cevaplarına bakalım.

Boyun Fıtığı Nasıl Geçer?

Boyun fıtığı, fizik tedavi uzmanları tarafından uygulanan boyun fıtığı egzersizleri, sıcak ve soğuk uygulamalar, ilaç tedavisi, dinlenme, destekleyici araçlar, alternatif ya da tamamlayıcı yöntemler kullanarak tedavi edilebilir. Ancak “Kronik hale gelen boyun fıtığı ağrısına ne iyi gelir?” diye soracak olursanız, bunun cevabı ameliyattır. Ancak boyun fıtığı ameliyatı genellikle en son başvurulan seçenektir.

Ameliyatsız Boyun Fıtığı Tedavisi Yöntemleri

Boyun fıtığı tedavisi için öncelikli olarak bir doktor muayenesi gerekir. Örneğin boyun fıtığı MR görüntüsü nasıl bir tedavi uygulanması gerektiği konusunda fikir verebilir. Boyun fıtığı tedavisinde öncelikle ameliyatsız yöntemlere başvurulabilir. Özellikle genç yaşta boyun fıtığı olan hastalarda uygulanabilecek tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır:

Fizyoterapistler tarafından uygulanan özel egzersiz programları boyun kaslarının güçlenmesine, omurgayı destekleyerek ağrıların azaltılmasına yardımcı olabilir.
Ev ortamında düzenli olarak yapılan boyun egzersizleri, hem hareket kabiliyetini artırmaya hem belirtilerin azaltılmasına destek olabilir.
15-20 dakika boyunca yapılan soğuk uygulamalar iltihabın azaltılmasını ve ağrının hafiflemesini sağlayabilir.
Sıcak uygulamalar kas spazmlarının azaltılması, kan dolaşımının artırılması gibi konularda destekleyici olabilir.
Çeşitli kas gevşeticiler ya da ağrı kesiciler doktor önerisiyle kullanılabilir.
İltihabın azaltılması ya da sinir üzerindeki baskının hafifletilmesi için steroid enjeksiyonlarına başvurulabilir.
Boyunluk kullanımı boyun hareketlerini kısıtlayarak iyileşmeyi destekleyebilir.
Boyun fıtığı yastığı olarak da adlandırılan ergonomik yastıklar, uyku sırasında boyun omurlarını destekleyerek ağrının azaltılmasını sağlayabilir.
Radyofrekans tedavisi sinir dokularını hedef alarak ağrıların azalmasını sağlayabilir.
Fıtıklaşmış diskin hacmini azaltmak için ozon tedavisi uygulanabilir.

Yukarıdakilere ek olarak masaj terapisi gibi yöntemler kasların gevşemesine, ağrının hafiflemesine, kan dolaşımının hızlanmasına yardımcı olabilir. Ayrıca kayropraktik tedaviler omurga hizalamasının düzeltilmesi konusunda destekleyicidir.

Boyun Fıtığı Egzersizleri ile Boyun Fıtığı Tedavisi

Boyun fıtığı nedeniyle oluşan ağrıları veya hareket kısıtlılığını yönetmek için düzenli olarak egzersiz yapmak önemlidir. Bu egzersizlerden bazıları şunlardır:

Boyun Rotasyon Egzersizi

Başınızı yavaşça sağa sola çevirerek boyun kaslarınızı esnetebilirsiniz. Bu hareketi her yön için 10-15 dakika boyunca tekrarlamak boyun fıtığı belirtilerinin azalmasına yardımcı olabilir.

Boyun Fleksiyon ve Ekstansiyon Egzersizi

Başınızı öne doğru eğerek çenenizi göğsünüze yaklaştırın. Ardından başınızı geriye doğru eğin. Her pozisyonda birkaç saniye bekleyerek 10-15 tekrar yapmak fıtıklaşmış disklerin rahatlamasına yardımcı olabilir.

Yana Eğilme (Lateral Fleksiyon) Egzersizi

Başınızı sağa sola doğru eğerek kulaklarınızı omuzlarınıza yaklaştırın. Bu hareketi her yön için 10-15 tekrar şeklinde uygulamak ağrıları hafifletebilir.

İzometrik Egzersizler

Ellerinizi alnınıza koyarak başınızı öne doğru itmeye çalışın. Ancak bu harekete ellerinizle karşı koyun. Aynı hareketi başınızın arkasına, sağına ve sol yanına da uygulayın. Her pozisyonda 5 saniye beklemek ve bunu günde 3 kez, 15 tekrar şeklinde uygulamak için boyun fıtığı belirtilerinin azaltılması için faydalı olabilir.

Egzersiz Topu Kullanmak

Egzersiz topunu alnınıza yerleştirerek hafifçe bastırın ve boynunuzu geriye doğru esnetin. Boyun kaslarını güçlendiren bu hareket boyun fıtığı için de yararlı olabilir.

Yukarıdaki boyun fıtığı egzersizlerini bilinçsiz şekilde yapmak önerilmez. Bu nedenle bu egzersizlere başlamadan önce bir fizyoterapiste veya doktora danışmanız önemlidir. Ayrıca egzersiz sırasında şiddetli ağrı hissederseniz egzersizi durdurmanız ve bir uzmana danışmanız önerilir. Egzersizleri uzun süreli ve düzenli olarak yapmak çok daha etkili sonuçlar almanıza yardımcı olabilir.

Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Boyun fıtığı başlangıcı genellikle kendisini ağrıyla gösterir ve erken teşhis sonrasında ameliyata gerek kalmaksızın tedavi edilebilir. Ancak uzun süren ya da kronikleşen vakalarda ameliyat gereklidir.

Boyun fıtığı vakalarında ameliyat 5 farklı yöntemle yapılabilir. Bu yöntemlerden hangisinin uygulanacağına karar verilebilmesi için ilk olarak hastanın şikayetleri dinlenir. Hemen ardından MR ve BT gibi görüntüleme tekniklerine başvurularak fıtığın yeri ve sinirler üzerindeki baskı oranı belirlenir. Kan tahlilleri ve anesteziye uygunluk testlerinin ardından ameliyat süreci başlar.

Boyun fıtığı ameliyatlarında uygulanabilecek olan cerrahi yöntemler şunlardır:

Mikrocerrahi (Mikrodiskektomi)

Mikrodiskektomi, boynun ön kısmından yapılan 2-3 cm’lik bir kesiyle omurgaya ulaşılması ve mikroskop yardımıyla sinire baskı yapan disk materyalinin çıkarılması esasına dayanır. En az doku hasarı oluşturan cerrahi uygulamadır. Aynı zamanda komplikasyon riski düşük, iyileşme süreci hızlıdır.

Anterior Servikal Diskektomi

Boynun ön tarafından yapılan kesiden içeri girilerek fıtıklaşmış disk çıkarılır. Sonrasında omurların kaynaştırılması için kemik grefti veya sentetik implant kullanılır. Omurganın stabilitesini artıran bu yöntem tekrar fıtık oluşumunu da önler.

Endoskopik (Kapalı) Boyun Fıtığı Ameliyatı

Bu işlem 6-7 mm’lik bir kesiden gönderilen endoskop aracılığıyla gerçekleştirilir. Fıtık dokusunun çıkarılması sırasında daha oluşan doku hasarı azdır. Bu yöntemin minimal kan kaybı, kısa hastanede kalış süresi, hızlı iyileşme gibi avantajları da bulunur.

Disk Protezi Uygulaması

Diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında biraz daha zor bir işlem olan disk protezinde, fıtıklaşmış diskin çıkarılmasının ardından yerine yapay disk yerleştirilmesi söz konusudur. Omurganın hareket kabiliyetini koruyan bu yöntem yaşam kalitesinin artırılmasına yardımcı olabilir.

Boyun fıtığı ameliyatı olanların yorumları, yaşam kalitesinin büyük ölçüde arttığı ve ağrıların tekrarlamadığı yönündedir.

Boyun Fıtığı Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Boyun fıtığı ameliyatı sonrası hastaların “Boyun fıtığı ameliyatı kaç saat sürer?” gibi sorular sorması normal karşılanabilir. Ancak bu soruya net cevap verebilmek için öncelikle ameliyat yöntemine karar verilmesi gerekir.

Boyun fıtığı vakalarında ameliyat fıtığın sayısına, hastaların genel sağlık durumuna ya da cerrahın deneyimine göre de değişebilir. Ancak ameliyat süresinin 30 dakika ile 3 saat arasında değişebileceğini söylemek gerekir. Örneğin tek seviyeli boyun fıtığı ameliyatları ortalama 45 dakika sürerken daha karmaşık ve çok seviyeli ameliyatlar 3 saate kadar uzayabilir. Ayrıca süre konusunda boyun fıtığı engel oranı da belirleyicidir.

Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonrası

Boyun fıtığı ameliyatından çıkan hastaların bilmesi gerekenler şunlardır:

Hastalar genel sağlık durumuna bakılarak 24 ila 48 arasında gözetim altında tutulabilir.
Bazı durumlarda iyileşmeyi desteklemek için boyunluk kullanımı önerilebilir.
İyileşme süreci ameliyatın yöntemine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak 4 ila 8 hafta arasında sürebilir.
Ameliyat sonrası dönemde hem boyun kaslarını güçlendirmek hem hareket kabiliyetini artırmak için fizik tedavi programları uygulanabilir.

Dolayısıyla ameliyat sonrası süreç tedavi yöntemiyle ilişkilidir. Ayrıca bu konuda sorun yaşayanlar için bir diğer önemli konu da boyun fıtığı ameliyatı riskleri olabilir. Ancak alanında uzman, güvenilir, deneyimli hekimlerle çalışıldığı sürece boyun fıtığı ameliyatları riskli olmaktan çıkar.

Boyun Fıtığı Olanların Yapmaması Gerekenler

“Boyun fıtığı neden olur?” sorusunu sorduğunuz andan itibaren bu nedenlere önlem almak, boyun fıtığına yakalanma riskini azaltır. Çünkü boyun fıtığına yakalandıktan sonra tedavi süreci genellikle sıkıntılı bir süreci kapsar. Bu nedenle boyun fıtığı konusunda riskli grupta bulunan bireylerin birtakım önlemler alması gerekebilir. Boyun fıtığı olanların yapmaması gerekenler şunlardır:

Uzun süre öne eğik pozisyonda oturmak boyun omurlarına yük bindirir. Bu nedenle bilgisayar ya da telefon kullanırken ekranı göz hizasında tutmak, sırtı dik ve omuzları geride konumlandırmak önemlidir.
Ağır eşyalar kaldırmak ya da ani boyun hareketleri yapmak boyun fıtığını kötüleştirebilir. Bu nedenle ağır yük kaldırmanız gereken durumlarda dizler bükülü, sırt dik hareket etmek omurgaya binen yükü azaltabilir.
Uzun süre masa başında vakit geçiren bireyler, yarım saat veya 1 saat aralıklarla kalkarak 3 ila 5 dakikalık boyun egzersizleri yapabilir.
Yastığın gereğinden yüksek ya da alçak olması boyun omurlarını zorlar. Bu nedenle ortopedik yastıklarla birlikte sırt üstü veya yan yatış pozisyonları tercih edilebilir.
Bilgisayar, tablet, telefon gibi cihazların uzun süreli kullanımlarında 20-30 dakikalık aralar verilerek boyun egzersizleri yapılabilir.
Stres ya da kaygı gibi unsurlar boyun kaslarında gerginliğe yol açabileceğinden nefes egzersizleri, meditasyon, düzenli uyku gibi alışkanlıklarla stres yönetimi sağlanabilir.
Sigara ve alkol gibi omurga disklerinin beslenmesini bozacak alışkanlıkları bırakmak boyun fıtığı oluşumunu engelleyebilir.
Hareketsiz yaşam tarzı boyun fıtığı için en ciddi tehdit unsurudur. Bu nedenle yüzme, yürüyüş, egzersiz gibi alışkanlıklarla boyun kaslarını güçlendirmek gerekir. Gerekli durumlarda profesyonel spor eğitmenlerden veya bireysel antrenörlerden boyun fıtığının önlenmesiyle ilgili tavsiye ya da destek alınabilir.

Son olarak çok sert veya çok yumuşak yataklar omurga sağlığını olumsuz etkileyerek boyun fıtığı oluşmasına zemin hazırlayabilir. Bu nedenle ortopedik yatak ve yastıklar tercih edilmelidir.

Boyun Fıtığı Tedavisi Fiyatları

Boyun fıtığı tedavisinde fiyatlar hem boyun fıtığının derecesine hem uygulanacak tedavi yöntemine göre farklılık gösterir. Bu nedenle boyun fıtığı şikayeti yaşayan hastaların alanında uzman bir hekim kontrolünde kapsamlı bir muayeneden geçmesi gerekir. Her hastanın boyun fıtığı derecesi ve ihtiyaçları farklı olabileceğinden tedavi planının da her hastaya özel olarak yapılması önemlidir.

Boyun fıtığı ameliyatında fiyatlar ameliyat yöntemi, ameliyat süresi, hastanın genel sağlık durumu gibi kriterler göz önünde bulundurularak belirlenir. Bu nedenle muayene öncesinde ortalama bir fiyat vermek mümkün değildir. Siz de “Boyun fıtığı tedavisi nasıl yapılır?” sorusuna birinci ağızdan yanıt almak için randevu oluşturmak isterseniz, şimdi bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Boyun Fıtığı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Boyun fıtığına hangi bölüm bakar?

Boyun fıtığı şüphesi bulunan hastaların Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümüne gitmeleri gerekir. Bu bölümde hastalara omurga ve sinir sistemi hastalıkları konusunda uzmanlıkları bulunan Nöroşirürji doktorları bakar. Ayrıca Ortopedi ve Travmatoloji bölümü de boyun fıtığı tanı ve tedavisinde rol oynayabilir. Ağrı ya da hareket kısıtlılığı yaşayan hastalar ise Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanlarından destek alabilir.

Boyun fıtığı olanlar nasıl yatmalı?

Boyun fıtığı olan hastalar genellikle sırtüstü veya yan yatış pozisyonlarını tercih etmelidir. Yüzüstü yatmanın boyun omurlarına baskı yapması sorunun daha ciddi bir hal almasına neden olabilir. Ayrıca orta sertlikte, boynu destekleyen ortopedik yastıklar kullanmak boyun omurlarının doğal hizasını korumasına yardımcı olur.

Boyun fıtığı nefes darlığı yapar mı?

Boyun fıtığı omurga sinirlerine baskı yaptığında bazı durumlarda nefes darlığı oluşabilir. Bu durum genellikle boyun fıtığının ileri seviyelerinde görülür.

Boyun fıtığı göğüs ağrısı yapar mı?

İlerlemiş boyun fıtığı vakalarında sinirlerin baskı altında kalması sonucu göğüs bölgesinde ağrı hissedilebilir. Bu ağrılar bazen kalp krizi belirtileriyle karıştırılır ancak genellikle bir ilgisi yoktur. Ancak olası bir kalp krizi veya boyun fıtığı durumunda gerekli önlemlerin alınabilmesi için hem kardiyolojik hem nörolojik değerlendirme yapılması önem taşır.

Boyun fıtığı kulak ağrısı yapar mı?

Boyun fıtığı sinirlerin etkilenmesine neden olduğundan kulak bölgesinde ağrı veya çınlama gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtilerin ortaya çıkması genellikle boyun bölgesinden kulak bölgesine uzanan sinir dallarının etkilenmesiyle ilgilidir. Böyle bir durum ortaya çıktığında yalnızca nöroloji doktorlarına değil, aynı zamanda kulak burun boğaz uzmanlarına da danışmak gerekir.

Boyun fıtığına sıcak iyi gelir mi?

Sıcak kompres uygulamaları boyun fıtığı nedeniyle oluşan kas spazmlarını azaltabilir, kan dolaşımını hızlandırabilir ve ağrıların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Ancak bu durum kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bu nedenle herhangi bir sıcak kompres uygulaması yapmadan önce bir doktordan tavsiye almak önemlidir.

Boyun fıtığı fizik tedavisi kaç gün sürer?

Boyun fıtığı vakalarında fizik tedavi süresi hem hastalığın şiddetine hem hastaların tedaviye yanıt verme oranına göre değişiklik gösterir. Hafif vakalarda 1-2 aylık bir fizik tedavi hastalığın iyileşmesi için yeterli olabilir. Ancak boyun fıtığı fizik tedavi yorumlar incelendiğinde, ileri seviyedeki boyun fıtığı vakalarının tedavi süresinin 3 aya kadar uzayabileceği görülebilir. Ayrıca tedavi süresi boyunca hastaların düzenli olarak egzersiz yapmaları, doktor önerilerine uymaları iyileşme sürecini olumlu etkiler.