Bel Kayması
Bel omurlarını ve omurlar arasındaki diskleri etkileyen bir hastalık olan disk kayması, hem iş hayatını hem günlük hayatı olumsuz etkiler. Genellikle hafif belirtilerle başlayan, önlem alınmadığı durumlarda daha şiddetli belirtilere yol açan bu hastalıkta erken teşhis önemlidir. Hastalığın başlangıç seviyelerinde genellikle istirahat veya korse kullanımı gibi tedaviler işe yararken ilerleyen seviyelerde cerrahi müdahale gibi daha ciddi tedavi yöntemlerine başvurulması gerekebilir.
Peki, bel kayması belirtileri nelerdir ve gerekli görüldüğü durumlarda bel kayması ameliyatı nasıl yapılır?
Bel Kayması Nedir?
Spondilolistezis olarak da adlandırılan bel kayması, omurgadaki bir omurun komşu omurun üzerine doğru öne veya nadiren arkaya kaymasıdır. Çoğunlukla bel bölgesinde bulunan L4 ile L5 omurlarında meydana gelen bu hastalıkta omurga hizası bozulur. Bu da omurganın stabilitesini zedeleyerek sinir köklerinde baskı, ağrı ya da işlevsel kısıtlılık gibi şikayetlere neden olabilir.
Bel Omurları ve Omurlar Arasındaki Diskin Rolü
Bel omurları ile omurlar arasındaki diskin rolünü anlamak, “Bel kayması nedir?” sorusunun cevabını net şekilde anlamak için önemlidir. Omurlar arasındaki disk, omurgaya tampon ve esneklik sağlayan yapı taşı olarak tanımlanabilir. Bu disk, omurları birbirinden ayırarak bir şok emilimi gerçekleştirir. Bel omurları ise omurganın yük taşıma kapasitesini, hareket kabiliyetini korumada kritik öneme sahiptir.
Belde disk kayması, disk yapısının normal yerleşiminden sapması anlamına gelir. Bu durum omurları doğrudan etkileyerek dengesizlik, sinir baskısı, bel bölgesinde ağrı, uyuşma ya da reflekslerde zayıflama gibi sorunlara yol açabilir. Yani diskler omurganın stabilitesini ve hareketini sağlayan dinamik tamponlar olarak işlev görür. Bu işlevin bozulması durumunda ise omur kayması riski artar.
Bel Kayması ve Belde Disk Kayması Arasındaki Farklar
Bel kayması, omurga kemikleri olan omurların birbirine göre yer değiştirmesi sonucu meydana gelir. Omurun öne ya da arkaya hareket ederek hizasından çıkmasıyla oluşur. Bu durum omurgada yapısal bir kaymaya veya dengesizliğe yol açar. Belde disk kayması ise omurlar arasındaki disklerin yerlerinden kayarak sinirlere ve çevre dokulara baskıya neden olmasıdır. Buradaki problem disk yapısındadır, yani omurun kayması söz konusu değildir.
Yani bel kaymasındaki problem kemik yapısıyken belde disk kaymasındaki problem disk dokusunun yer değiştirmesidir. Ancak ortaya çıkan belirtiler genellikle aynıdır.
Bel Kaymasının Belirtileri ve Nedenleri
Bel kayması, genellikle yaşlanmaya ve travma gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar. Bu süreçte sinir köklerine baskı oluşması ve omurga dengesinin bozulması, günlük yaşama etki eden belirtiler oluşmasına neden olur.
Bacak Ağrısı ve Bacakta Uyuşma Gibi Şikayetler
Bel kayması çoğu zaman bel fıtığı ile benzeyen belirtiler ortaya çıkabilir. Bel kayması rahatsızlığında en sık rastlanan belirtilerden biri bacak ağrısı ve uyuşmadır. Omurga kayması sinir köklerine baskı yaptığı için bel bölgesinde yanma, karıncalanma, bacaklarda güçsüzlük, hatta bacakta uyuşmaya varan belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler uzun süre ayakta kalındığında veya yürürken artış gösterebilir.
Bel Kaymasının Günlük Hayatta Yol Açtığı Problemler
Bel kayması; sinir kökü basısı nedeniyle bacak ağrısı, bacaklarda his kaybı, yürürken zorlanma, idrar kaçırma, cinsel fonksiyon bozukluğu gibi günlük hayatta problemlere neden olabilecek belirtiler ortaya çıkarabilir. Bel kaymasına yol açan nedenlerin ortaya çıkardığı bu belirtiler kişilerin yürüme mesafesinin kısalmasına ya da yürürken sık dinlenme ihtiyacına neden olabilir. Bu da hastaları günlük aktivitelerden uzaklaştırır. Peki, bel kayması neden olur?
Sık Görülen Sebepler ve Risk Faktörleri
Başlıca bel kayması sebepleri arasında yaşlılık, mikrotravmalar, doğuştan gelen rahatsızlıklar, tümör veya enfeksiyon gibi patolojik durumlar vardır. “Bel kayması nasıl olur?” sorusunun başlıca yanıtları arasında şunlar sayılabilir:
- Yaşlanmaya bağlı dejenerasyon omurların arasındaki disklerde ya da eklemlerde yıpranmaya neden olarak bel kayması riskini artırır.
- Bel bölgesini sürekli zorlayan sporlar ya da darbeler bir bel kayması nedenidir.
- Displastik, yani doğuştan gelen anomaliler ya da travma, enfeksiyon, tümör gibi patolojik durumlar olası nedenler arasındadır.
Bel kayması ne kadar şiddetli olursa ortaya çıkan belirtiler de o kadar şiddetli olur. Bu nedenle belirtilerin ortaya çıktığı dönemlerde bel kayması neden olur araştırılması, gerekli tedaviye geç kalmadan başlanması gerekir.
Bel Kayması Tanısı ve Dereceleri
Bel kayması tanısı klinik muayene ile başlayarak görüntüleme yöntemleriyle teşhis süreci desteklenir. MR gibi ileri teknikler, sinir bel kaymasının sinir köklerine ne şiddette baskı yaptığını, hastalığın ciddiyetini değerlendirir. Bel kayması MR görüntüsü sonrasında bel kayması derecesi belirlenir. Hemen ardından bu dereceye göre bir tedavi planlaması yapılır.
Bel Kayması MR Görüntüsü ile Nasıl Tespit Edilir?
Bel kayması rahatsızlığı yaşayan hastalarda tanı süreci fiziksel muayene ve röntgen incelemeleriyle başlar. Ancak özellikle bacak ağrısı gibi sinir kaynaklı şikayetlerde sinir sıkışıklığının detaylarını görmek için MR görüntülemesi gerekir. Dejeneratif bel kaymalarında uygulanan MR incelemesi hem omurilik hem sinir kökü üzerindeki etkileri net şekilde gösterebilir. Bu da “Bel kayması nasıl anlaşılır?” sorusunun cevabıdır.
Bel Kaymasının Dereceleri ve Şiddet Ölçümü
Bel kayması toplam 5 seviyede sınıflandırılmıştır. Söz konusu bel kayması dereceleri ise şunlardır:
- Seviye 1: %25’ten daha az kayma.
- Seviye 2: %25-50 arası kayma.
- Seviye 3: %50-75 arası kayma.
- Seviye 4: %75-99 arası kayma.
- Seviye 5: Omur tamamen kaymış, alt omuru aşmış.
Bel kaymasının yüzdesel değeri arttıkça sinir kökleri üzerindeki baskı potansiyeli de artar. Birinci ve ikinci seviyelerde genellikle istirahat, fizik tedavi, korse kullanımı yeterlidir. İlerleyen bel kayması seviyelerinde ise genellikle cerrahi müdahale önerilir.
Bel Kayması Tedavi Yöntemleri
Bel kayması tedavisi; şikayetin şiddetine, sinir basısı bulgularına, kaymanın derecesine göre farklılık gösterir. Genellikle ilk olarak ameliyatsız yaklaşımlar denenir. Bu yaklaşımlardan fayda görülmemesi halinde cerrahi seçenekler değerlendirilir.
Ameliyatsız Bel Kayması Tedavisi ve Egzersizler
Ameliyatsız bel kayması tedavisi için ilk basamak istirahat, ağrı kesiciler, korse veya fizik tedavi uygulamalarıdır. Bu uygulamalardaki amaç ağrıyı azaltmak, kasları güçlendirmek, omurgayı stabilize etmektir. Uzman fizyoterapistler eşliğinde uygulanan bel kayması egzersizleri de ağrıyı hafifletebilir. Bu egzersiz içerikleri tamamen hastaya özeldir. Hastaların kas kuvvetine, esnekliğine ya da postür kontrolüne göre farklı egzersizler uygulanması gerekebilir.
Bel kayması fizik tedavi uygulamaları kesinlikle bir uzman eşliğinde gerçekleştirilmelidir. Kulak dolma bilgilerle gerçekleştirilen bel kayması hareketleri hastalığın çok daha ciddileşmesine neden olabilir.
İlaç Tedavisi ve Destekleyici Yaklaşımlar
Bel kayması tedavisinde ağrıyı ve inflamasyonu azaltmak için antienflamatuar veya analjezik ilaçlar reçete edilebilir. Ayrıca bazı hastalarda epidural steroid enjeksiyonlar da kısa süreli rahatlama sağlayabilir. Doktor tarafından önerilen korse, bel kaslarını güçlendiren egzersizler veya yürüme yardımcıları ise ilaç tedavisi sırasında destekleyici olabilir.
Cerrahi Müdahale Gerektiren Durumlar ve Ameliyat Detayları
Konservatif tedavi yöntemlerinden herhangi bir sonuç alınamaması durumunda veya şiddetli bacak ağrıları, sinir basısı, kas gücü kaybı gibi nörolojik bulguların varlığında cerrahi müdahale bir gerekliliktir. İleri derecedeki kaymalarda ortaya çıkan durumların ardından gerçekleştirilen ameliyat sonrası fizik tedavi ve rehabilitasyona başlamak da önemlidir.
Bel kayması ameliyatı iki temel hedefle yapılır. Bunlardan ilki dekompresyon, yani sinir üzerindeki baskının kaldırılması, diğeri ise gerekli durumlarda vidalar veya greftler kullanılarak kaymanın neden olduğu dengesizliğin giderilmesidir. Bel kayması ameliyatları açık veya minimal invaziv (endoskopik) şekilde yapılabilir. Ameliyat yaklaşımı hastaya göre seçilir.
Bel kayması ameliyatı riskleri çok fazla olmamakla birlikte hastaların bu konuda bilgilendirmeleri büyük önem taşır. Örneğin her ameliyatta olabileceği gibi bel kayması ameliyatlarında da enfeksiyon, kanama, sinir hasarı gibi nadir görülen riskler bulunur.
Peki, bel kayması ameliyat olmazsa ne olur? İlk olarak omurilik ve sinirler üzerindeki baskı artar. Bu durum şiddetli bel ağrılarına ya da bacak ağrılarına neden olur. Daha ilerleyen dönemlerde his kaybı, yürüme güçlüğü, hatta kalıcı sinir hasarı oluşabilir.
Bel Kayması Ameliyatı Sonrası ve Yorumlar
Bel kayması ameliyatlarından sonra hastaların hem fiziksel hem psikolojik olarak adaptasyon süreci başlar. Bel kayması ameliyatı olan veya olmayı düşünen hastaların iyileşme sürecine, rehabilitasyon dönemine veya fiyatlara dair merak ettikleri olabilir. Bel kayması olan hastalar için bu soruların cevapları şu şekildedir:
İyileşme Süreci ve Fizik Tedavi Dönemi
Bel kayması ameliyatlarında iyileşme süresi ortalama 6 aydır. Ancak hastaların gerçek anlamda iyileşmeleri ya da hastalığın izlerinin tamamen ortadan kalkması bel kayması ameliyatı sonrası 1 yıllık sürede olur. İyileşme sürecini fizik tedavi ve rehabilitasyon programlarıyla geçirmek, omurga gücünü yeniden kazanmada ve esnekliği artırmada kritik rol oynar. Bu süreçte istirahate de dikkat edilmeli, doktor talimatlarına uyulmalıdır.
Bel kayması ameliyatından sonra egzersiz programları kademeli olarak başlar. İlk başta hafif yürüyüşler, esneklik egzersizleri, temel duruş düzeltmeleri idealdir. Omurga stabilitesi sağlandıktan sonra ise güçlenme egzersizlerine geçilir.
Bel Kayması Ameliyatı Olanların Deneyimleri ve Yorumları
Bel kayması ameliyatı olan hastaların çok önemli bir kısmı ameliyatın sonuçlarına dair memnuniyet bildirmiştir. Ameliyat sonrası iyileşme sürecinin yavaş olduğu, ancak günlük yaşam aktivitelerine hızlı şekilde dönüş yapılabildiği vurgulanmıştır. Özellikle fizik tedavi ya da beslenme gibi konularda gösterilen hassasiyetin iyileşme sürecini hızlandırdığına dair ifadeler bulunur.
Bel kayması ameliyatı olanların yorumları arasında bazı olumsuz geri bildirimler de görülebilir. Ancak bu geri bildirimlerin nedeni genellikle yanlış veya alanında uzman olmayan cerrahların seçilmesidir. Dolayısıyla bel kayması ameliyatı sonrası yorumları incelediğinizde, güvenilir hekimlerle çalışan hastaların herhangi bir olumsuz yorum yapmadığı görülebilir.
Ameliyat Süresi ve Fiyat Bilgileri
“Bel kayması ameliyatı kaç saat sürer?” sorusuna net bir yanıt vermek mümkün değildir. Bel kayması ameliyatlarında süre, seçilen tekniğe ya da vakanın karmaşıklığına göre değişiklik gösterir. Örneğin açık bel kayması ameliyatları 1 saat sürebileceği gibi 3 saat de sürebilir.
Benzer şekilde bel kayması ameliyat fiyatları konusunda da kesin konuşmak doğru değildir. Çünkü her hastanın ihtiyacı farklı olabilir. Örneğin kayma oranı %60 olan bir hastayla %90 olan bir hastada uygulanacak teknikler farklı olabilir. Bu nedenle bel kayması ameliyatlarından önce fiyat verebilmek için kapsamlı bir değerlendirme gerekir.
Bel Kayması Önleme ve Günlük Hayatta Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bel kaymasının ilerlemesini veya tekrar etmesini önlemek, yaşam boyu sürdürülebilir bir konfor ve omurga sağlığı için kritik öneme sahiptir. Egzersiz, duruş veya genel yaşam tarzı alışkanlıkları bel kayması hastalığının önlenmesini sağlayabilir.
Bel Kayması Egzersizleri ile Kasları Güçlendirmek
Düzenli olarak bel kayması egzersizleri yapmak kasların güçlenmesini sağlayarak bel kaymasını önleyebilir. Ayrıca sağlıklı diyet, doğru duruş veya sigarayı bırakmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de önleyici etkiye sahiptir. Ancak yine de bu egzersizlerin bir uzmanın yönlendirmesiyle yapılması gerekir.
Haftada birkaç kez yapılan hafif ve kontrollü hareketler başlangıç için idealdir. Örneğin köprü kurma, plank, karın kası aktivasyonu gibi temel bel kayması için egzersiz hareketleri omurga sağlığını destekler. Ayrıca sağlıklı bir beden ağırlığı, düzenli uyku, doğru beslenme de önemlidir.
Günlük Hayatta Duruş ve Aktivite Önerileri
Doğru duruşun nasıl olması gerektiği bel kayması hakkında sık sorular arasındadır. Başın dik, çenenin geriden, karnın içe çekilmiş, kolların gövdeye yakın olduğu bir duruş, doğru duruş olarak kabul edilir. Duvara yaslanarak yapılan duruş egzersizleri veya kaymaz ayakkabı kullanımı faydalı olabilir. Ayrıca uygun kaldırma teknikleri de bel kayması hastalığının önlenmesine yardımcı olabilir. Günlük hayatta küçük de olsa bel kayması belirtileri yaşıyorsanız bu tavsiyelerine harfiyen uymak önemlidir.
Çağatay Öztürk ile Bel Kayması Tedavisi
“Bel kayması düzelir mi?” sorusuna açık şekilde “Evet!” yanıtı verilebilir. Ancak bunun için ilk yapmanız gereken şey alanında uzman ve deneyimli bir cerrahla çalışmaktır. 2015 yılından bu yana Ulus Liv Hospital ve İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji ana bilim dalı başkanlığını yürüten Prof. Dr. Çağatay Öztürk, bel kayması ameliyatlarını yüksek başarı oranlarıyla gerçekleştirir.
Uzman Klinik Yaklaşımı ve Kişiye Özel Tedavi Planı
Her hastaya özgü değerlendirme gerçekleştiren Prof. Dr. Çağatay Öztürk, multidisipliner ekip çalışmasını destekler, cerrah-fizyoterapist iş birliği ile çalışır. Tüm tedavi planlarını kişisel yaşam tarzına ve hastaların ihtiyaçlarına göre planlar.
Online Randevu ve Konsültasyon İmkanları
Bel kayması rahatsızlığından şikayetçiyseniz ve bu hastalığın hayatınızdan tamamen çıkmasını isterseniz hemen şimdi harekete geçebilirsiniz. Online randevu imkanından yararlanabilir ya da randevu oluşturmak için bizi arayabilirsiniz.