Bel Fıtığı
Sağlıklı bir hayat sürmek istemenize rağmen günlük hayatta yaptığınız bazı hatalar ciddi hastalıklara sebebiyet verebilir. Bu hastalıklardan biri de bel fıtığıdır. Bel fıtığı çok sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Konu hakkında kapsamlı bilgi edinmek isteyenler “Bel fıtığı nedir?” sorusuna yanıt arar.
Omurlar arasında yer alan diskler çeşitli nedenlerle kopabilir. Ayrıca omurlar arasındaki disklerin yırtılması ve farklı şekillerde yıpranması da söz konusu olabilir. Bu gibi durumlarda sinir kökleri sıkışır ve bel fıtığı oluşur.
Fıtıklaşmış diskler nedeniyle vücudunuzun farklı noktalarında ağrılar meydana gelir. Ağrının yanı sıra his kaybı ve güçsüzlük de belirtiler arasındadır.
Omurganızın farklı noktalarında fıtık oluşması mümkündür. Fakat yaygın olarak görülen durum sırtın alt kısmında ya da boyunda fıtık meydana gelmesidir. Yapılan araştırmalar erkeklerin daha fazla bu rahatsızlığa yakalandığını gösterir. Hastaların birçoğu 30-50 yaş arasındadır.
“Bel fıtığı neden olur?” sorusuna yanıt verirken kapsamlı bir açıklama yapmak yerinde olacaktır. Omurganız kafatasının altından kuyruk sokumuna kadar uzanır. Omurgada yer alan kemikler omur olarak adlandırılır. Bu kemiklerin arasında ise diskler vardır. Diskler adeta bir tampon vazifesi görür. Hareketlerinizi, eğilmenizi kolaylaştıran disklerdir. Disklerin zarar görmesi, yerinden oynaması hâlinde fıtıklaşmış diskler ortaya çıkar.
Omurların arasında bulunan kıkırdak doku yerinden kayarsa ya da yırtılırsa sinir kökleri sıkışır. Bel fıtığına giden sürecin nedenlerini şöyle sıralamak mümkündür:
- Sürekli aynı pozisyonda oturan insanlarda disklerde zamanla yıpranma ortaya çıkar.
- Obezite seviyesinde kilo fazlalığı nedeniyle böyle bir sorun yaşanması muhtemeldir.
- Ağır kaldırırken omurlarınız zarar görebilir. Bu da fıtık oluşumunu tetikler.
- Sürekli eğilmenizi gerektiren hareketler yapmanız nedeniyle bu rahatsızlığı yaşayabilirsiniz.
- Yaşa bağlı olarak gelişebilir. İlerleyen yaşlarda görülme sıklığı artar.
- Sigara içenlerde görülme ihtimali diğerlerine nazaran yüksektir.
Bel Fıtığı Belirtileri
Hastalığın zamanında fark edilmesi ve hekime başvurulması için bazı belirtiler yol gösterici olur. Hastadan hastaya belirtilerin türü ve şiddeti farklılaşır. Omurgasında, sırtında ya da bacaklarda ağrı hissedenlerin aklına bel fıtığı gelir. “Bel fıtığı nasıl anlaşılır?” sorusuna yanıt ararken karşınıza pek çok detay çıkar. Genel olarak bel fıtığı belirtileri şöyledir:
- Bel ağrılarında bu rahatsızlıktan şüphelenmek mümkündür. Sinir kaslarındaki sıkışmaya bağlı olarak bel ağrısı görülür. Bazı hastalarda uyuşukluk ve karıncalanma problemleri de ortaya çıkar.
- “Bel fıtığı ağrısı nereye vurur?” sorusuna yanıt olarak kalça ve bacaklarda ağrıdan da bahsedilebilir. Belden bacağa yayılan ağrı bazen ayaklarda da hissedilir.
- “Bel fıtığı kasık ağrısı yapar mı?” sorusu da akıllara gelir. Sinirlerdeki sıkışma nedeniyle ağrı bazı hastalarda kasığa vurur.
- Kendisinde bel fıtığı başlangıcı olduğunu düşünen hastalarda yaşanan belirtilerden biri kaslardaki güçsüzlüktür. Bu nedenle bir şeyi kaldırırken ya da tutarken zorlanabilirsiniz.
- Eğilip kalkarken meydana gelen ağrılar günlük hayatınızda zorluklara yol açabilir.
- Uzun süre oturduğunuzda ya da ayakta durduğunuzda ağrılarınız kötüleşebilir. Bazı hastalar uykuda da ağrıların kötüleşmesinden şikayetçidir.
- Fıtığınız ilerlerse bağırsak ve mesane problemleri de yaşayabilirsiniz. İdrar tutamama, cinsel fonksiyonlarda bozulma gibi sorunlar yaşayan hastalar vardır. L4-5 bel omurundaki disklerin zarar görmesi bu tür sorunlara sebebiyet verebilir.
- Belde fıtık patlaması belirtileri çok daha şiddetlidir. Bacağa doğru şiddetlenen ağrı, bel ve boyun kısmında sancı tipi ağrı görülür.
- “Bel fıtığı ayak şişmesi yapar mı?” sorusunun yanıtı da merak edilir. Doğrudan ayak şişmesi gibi bir durumla karşılaşmazsınız. Ancak hareketsizlik, dolaşım problemleri kaynaklı ayakta şişme yaşanabilir.
Bel Fıtığı Teşhisi Nasıl Konulur?
Vakit kaybetmeden tedavi sürecine başlanması için hastalığın teşhis edilmesi gerekir. Teşhis aşamasında ilk olarak “Bel fıtığına hangi bölüm bakar?” sorusuna yanıt verilmelidir. Eğer hafif seviyede belirtiler söz konusuysa fizik tedavi bölümlerine başvurun. Ciddi belirtilerin söz konusu olması hâlinde beyin ve sinir cerrahına müracaat edin.
Teşhisin ilk aşaması fiziksel muayenedir. Hekiminiz ağrı noktalarını tespit etmek, reflekslerinizi ölçmek için değerlendirmeler yapar. Böylece kaslarınızın durumu belirlenir. İhtiyaç olması hâlinde görüntüleme teknikleri de kullanılır.
Hastanın durumuna göre MR ve röntgen kullanılarak görüntüleme yapılır. Bazı hastalarda BT taramasına ve elektromiyograma da ihtiyaç vardır. En yaygın kullanılan görüntüleme tekniği MR’dır.
Eğer hastada bel ağrısı varsa kırılma ve kayma gibi sorunları anlamak için röntgen kullanılır. Bilgisayarlı tomografi ise ayrıntılı görüntüleme yapar. Bu sayede tüm vücuttaki mevcut durum değerlendirilir.
Miyelogram tekniğinde hastaya boya enjekte edilir. Bu sayede fıtıklaşmış disklerin konumu ve spinal stenoz tespit edilir. Kas tepkilerinin ölçülmesinde de EMG tekniğine ihtiyaç duyulur. Hekiminiz fiziksel muayene aşamasını tamamladıktan sonra uygun görüntüleme teknikleriyle teşhisi kesinleştirir.
Tanı sürecinde hastanın daha önce kanser teşhisi alıp almadığı araştırılır. Ayrıca iltihaptan kaynaklı ağrılar da sorgulanır. Bağışıklık sistemindeki zayıflık ya da bulaşıcı hastalıklar da ağrının kaynağı olabileceği için teşhis aşamasında detaylı bir araştırma gerçekleştirilir.
Eğer bel fıtığı ani bir biçimde ortaya çıktıysa 6 hafta içerisinde belirtilerin azalma ihtimali yüksektir. Bazı hastaların durumu ise acil müdahale ve derin araştırma sürecini gerektirir. Ateş, ani kilo kaybı, aşırı ağrı ve omurgada yüksek hassasiyet gibi durumlarda teşhis sürecinde ileri araştırma yapılır.
Enfeksiyon ve kanser riskinin bertaraf edilmesi için çeşitli laboratuvar testleri uygulanır. Örneğin hastanın eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) ve C-reaktif protein (CRP) düzeylerine bakılabilir.
Teşhis alan hastalar çalışma hayatında yaşadıkları sıkıntılardan dolayı engel durumunu gösteren rapor almak isteyebilir. Bu sayede erken emeklilik, iş göremezlik ödeneği, malullük gibi haklardan yararlanmak mümkün olur.
“Bel fıtığı yüzde kaç rapor verilir?” sorusunun yanıtı pek çok kişi tarafından merak edilir. Eğer hareketlerinizde bir kısıtlama yoksa engel raporu alamayabilirsiniz. MR ve fizik tedavi sonuçlarına göre hafif düzeyde hareket kısıtlılığında %10 ila %20 arasında bir engel raporu çıkması mümkündür. Ciddi sinir hasarı idrar ya da gaita kaçırma gibi durumların olması hâlinde rapor oranı %50 seviyesine kadar çıkabilir.
Bel Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Doğru tedavi hastalığın iyileşmesi açısından son derece önemlidir. Bel fıtığı tedavisinde hastanın durumuna göre ameliyatlı ve ameliyatsız yöntemlere başvurulabilir:
Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavileri
Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi ile iyileşen pek çok hasta vardır. Teşhis alan hastalara hekim tarafından yatak istirahati tavsiye edilir. Bunun yanı sıra bazı ağrı kesiciler reçete edilir. Fizik tedavi ve birtakım medikal gereçler de tedavi sürecinde kullanılır.
Eğer hasta ameliyatsız yöntemlerle iyileşemezse ameliyata ihtiyaç duyulur. Çünkü bel bölgesinde şiddetli ağrılar, idrar kaçırma gibi problemler günlük hayatı olumsuz etkiler.
Bel Fıtığı Ameliyatı
Bazı durumlarda ameliyat kaçınılmazdır. Özellikle hastada şiddetli ağrılar hakimse ve günlük hayatı zorlaştıran farklı belirtiler de ağrılara eşlik ediyorsa cerrahi teknikler önerilir.
Ameliyat öncesinde hekiminizle görüşerek nelere dikkat etmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz. Kullandığınız ilaçlar, daha önce geçirdiğiniz ameliyatlar, beslenme gibi konularda hekiminizin tavsiyelerine uymalısınız. Ameliyattan önce hekiminiz size neler yapmanız gerektiğini söyler. Kan sulandırıcı ilaçları kullanmayı bırakmak, sigara ve alkol tüketmemek ameliyat öncesi yapmanız gerekenlerdendir.
Bel fıtığı ameliyatı ile sinir köklerinde sıkışma rahatlatılır. Bu noktada pek çok kişinin aklında “Bel fıtığı ameliyatı nasıl yapılır?” sorusu vardır. Son yıllarda gelişen teknoloji ile beraber mikrocerrahi tekniklerle cerrahi müdahale yapılır. Bazı hekimler bel fıtığı tedavisi için lazer kullanır. Lazer sayesinde fıtık küçültülür. Endoskopik teknikle yapılan ameliyatlarda ise fıtık bulunduğu yerden çıkarılır.
Endoskopik yöntemle yapılan ameliyat diskektomi olarak adlandırılır. Hekim tarafından belin arkasından 6-7 mm’lik kesi açılır. Kesi bölgesinden kamerayla ilgili bölgeye ulaşılır. Ardından problemli doku yerinden çıkarılır. Bu tür ameliyatların lokal anesteziyle yapılması mümkündür. “Bel fıtığı ameliyatı kaç saat sürer?” sorusunun yanıtı da merak edilenler arasındadır. Ameliyat kısa süre içerisinde tamamlanır ve hasta taburcu edilir. Hastanın günlük hayatından uzak kalmasına gerek yoktur.
Laminotomi de bir diğer ameliyat seçeneğidir. Bacak ağrısı ve siyatik problemi olan hastalarda genellikle bu yöntem tercih edilir. Sırtın ortasından aşağı inen bölgede atılan kesiyle disk çıkarılır. Ayrıca omurganın sabitlenmesi de bu ameliyat sırasında gerekli işlemlerden biridir.
Bazı hastalara yapay disk cerrahisi uygulanır. Bu yöntemde kesi karından açılır. Sorunlu disk yerinden çıkarıldıktan sonra ilgili bölgeye yapay disk konulur. Yapay disk cerrahisi çok sık uygulanan bir yöntem değildir. Disk dejenerasyonuna göre hangi yöntemin uygun olduğu belirlenir.
Ameliyatsız tekniklerin altı ay süreyle uygulanmasına rağmen iyileşemeyen hastalar için yapay disk cerrahisi uygulanabilir. Eğer hastada birden fazla diskte problem varsa ya da şiddetli bacak ağrısı söz konusuysa diğer yöntemler tercih edilebilir.
Spinal füzyon uygulamaları da bir diğer ameliyat seçeneğidir. Bu uygulama kapsamında 2 ya da daha fazla sayıda omur kemiği birbirine sabitlenir. Söz konusu sabitleme işlemi kalıcıdır. Sabitleme için hastanın vücudunun farklı kısımlarından kemik greftleri alınır. Greftlerin yanı sıra plak vida kullanılarak da kemikler desteklenir. Bu sayede omurga sabitlenir. Hasta bu operasyondan sonra birkaç gün hastanede yatar.
Bel fıtığı ameliyatı riskleri de merak edilen konular arasındadır. Her ameliyatta olduğu gibi bunda da birtakım riskler vardır. Kanama ve enfeksiyon riski hekim tecrübesizliği, hijyenik olmayan ameliyathane koşulları nedeniyle ortaya çıkar. Bazı hastalarda sinir hasarı da olabilir.
Yanlış bir müdahale neticesinde oluşan dural yırtılma hastanın bağ ağrısı çekmesine sebep olur. Hatalı müdahaleler ve anestezi kaynaklı problemler yaşanması da muhtemeldir.
Bel fıtığı ameliyatı fiyatları operasyon sırasında uygulanan işlemlere, hekime göre değişiklik gösterir. Özel hastalık sigortası, SGK kapsamında ameliyat fiyatı düşebilir.
Bel Fıtığı Ameliyatından Sonra Nelere Dikkat Edilmeli?
Ameliyattan sonra hekiminiz size birtakım önerilerde bulunur. Bu önerilere uymanız iyileşme sürecinin kısa sürede tamamlanması açısından son derece önemlidir. Bel fıtığı ameliyatı sonrası dikkat etmeniz gereken detaylar şöyledir:
- İlk olarak dikkat etmeniz gereken uzun süre dinlenmektir. Bel fıtığı ameliyatı sonrası iyileşme süreci boyunca belli bir süre işinize, eğitiminize ara verin. Böylece daha hızlı iyileşirsiniz.
- Ameliyat sonrasında pıhtı atması riski doğar. Bunu engellemek için doktorunuz tarafından önerildiği gibi bel fıtığı hareketleri yapın.
- Ameliyattan sonra ağrı olması normaldir. Hekiminiz tarafından verilen ağrı kesiciler ile bu ağrıları hafifletmeniz mümkündür. Eğer ağrılarınız hafiflemiyorsa derhal doktorunuza bildirin.
- Ameliyat sonrasında yara bölgesini enfeksiyondan koruyun. Bunun için yara bakımını doktorunuzun önerdiği gibi yapın. Eğer akıntı, şişlik ve yanma gibi belirtiler varsa yara bölgesinde enfeksiyon oluşmuş demektir. Böyle bir durum olduğunda vakit kaybetmeden doktorunuza bilgi verin.
- Ameliyat sonrasında hekiminiz sizi fizik tedaviye yönlendirir. Fizik tedavi sürecinde bel fıtığı egzersizleri yapmalısınız. Bu sayede kaslarınız güçlenir, hareketleriniz kolaylaşır.
- Bel fıtığı ameliyatı sonrası cinsellik konusu da merak edilir. Ameliyatın ardından cinsel ilişkiye girilmesinde bir sakınca bulunmaz. Birtakım detaylara dikkat ederek cinsel yaşamınızı sürdürebilirsiniz. Ağrıya yol açmayacak pozisyonda ilişkiye girmek önemlidir.
- Bel fıtığı ameliyatı sonrası yürüyüş bozukluğu olması normal bir durumdur. Ancak bu durum geçicidir. Birkaç hafta içerisinde genellikle sorun düzelse de bazı hastalarda yürüyüş bozukluğu daha uzun sürer.
- Bel fıtığı ameliyatı olanların yorumları hastadan hastaya değişebilir. Ancak hastaların birçoğu ameliyat neticesinde elde edilen olumlu sonuçlardan memnundur.
Bel Fıtığından Korunmak için Neler Yapmak Gerekir?
“Bel fıtığı ne iyi gelir?” sorusu bu hastalıktan kendini korumak isteyenler tarafından merak edilir. Günlük hayatınızda yapacağınız bazı değişiklikler hastalıktan korunma noktasında önemli bir adımdır.
Omurga sağlığının korunması “Bel fıtığına ne iyi gelir?” sorusunun en önemli yanıtıdır. Yapmanız gereken disklere zarar verecek her şeyden kaçınmaktır. Bel fıtığına iyi gelen hareketler konusunda hekiminizden ve fizyoterapistten bilgi alabilirsiniz. Bu hareketler hem mevcut ağrıların giderilmesinde hem de yeni ağrı oluşumunun engellenmesinde etkilidir.
“Bel fıtığı ağrısına ne iyi gelir?” sorusuna yanıt olarak ani hareketlerden kaçınmak da verilebilir. Hareketlerinizi dikkatli yaparak gün boyu konforunuzu artırırsınız. Ağır kaldırmamak da bu noktada karşınıza çıkan çözümlerdendir.
“Bel fıtığı ağrısı nasıl geçer?” sorusuna yanıt arayanlar hekimin önerdiği ilaçları kullanabilir. Ayrıca kilo vererek, duruşunuzu düzelterek ve sigaradan uzak durarak da kendinizi ağrılardan koruyabilirsiniz. Dengeli beslenerek kilonuzu korumaya çalışın. Böylece yüksek kiloların yol açtığı ağrıları engellersiniz.
“Bel fıtığı olanlar nasıl yatmalı?” sorusunun yanıtı da pek çok kişi tarafından araştırılır. Eğer böyle bir sağlık sorununuz varsa sırt üstü ya da yan yatmaya gayret edin. Yatarken dizlerinizin arasına yastık koymak ve bacaklarınızı karnınıza doğru çekmek de faydalı olur.
“Bel fıtığına yürüyüş iyi gelir mi?” sorusunun yanıtı bu hastalıktan mustarip olanlar için önemlidir. Yürüyüşe uygun bir spor ayakkabıyla düzenli yürürseniz bel fıtığı ağrılarınız hafifler. Yaklaşık 20 ila 30 dakika yürümeniz yeterlidir. Yürüyüş sırasında kendinizi aşırı zorlamamalı ve hafif tempoda ilerlemelisiniz. Kullandığınız kıyafetlerin mevsime ve yürüyüşe uygun olması da önemlidir.
“Bel fıtığına sıcak iyi gelir mi?” sorusunun yanıtı olumludur. Belinize günde 4-5 kez olmak üzere sıcak uygulayabilirsiniz. Bu sayede kaslarınız gevşer ve hareketleriniz kolaylaşır. Sıcak su torbasını, ütüyle ısıtılmış havluyu ağrılı bölgede bir süre bekletebilirsiniz.
“Yüzme bel fıtığına iyi gelir mi?” sorusu da ağrılarına çözüm arayanlar tarafından araştırılır. Sırt üstü yüzerek bel ağrılarınızı hafifletebilirsiniz. Ancak ileri seviyedeki fıtıklarda yüzme konusunda bilgi almak için hekiminize danışın. Yüzerken çok ani hareketler yapmamanızda ve riskli hareketlerden kaçınmanızda fayda vardır.
Bel fıtığı korsesi kullanımı her ne kadar hastalığa çözüm üretmese de destekleyici bir etki sunar. Ağır kaldırırken ya da uzun süre hareketsiz kalmanız gereken durumlarda korse kullanabilirsiniz. Yüksek topuklu ayakkabı kullanmak ağrılarınızı artırır. Bu nedenle ortopedik ve yumuşak tabanlı ayakkabı tercih edin.
Hamilelikte bel fıtığı anne adaylarına rahatsızlık verir. Bu rahatsızlıktan kurtulmak için sert yatak kullanılması tavsiye edilir. İlk üç ayı tamamlayan anne adayları hafif masaj yaptırabilir. Ayrıca sıcak uygulamalar da ağrılara iyi gelir. Egzersiz de hamilelikte bel fıtığı problemi yaşayanlara iyi gelir. Ancak hekime danışmadan egzersiz yapmamanızda fayda vardır. Hamile kadınlar uzun süre ayakta durmaktan ya da oturmaktan kaçınmalıdır.
Bel Fıtığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Bel fıtığı önlenebilir mi?
Düzenli egzersiz sayesinde bu rahatsızlığı önlemek mümkündür. Ayrıca duruşunuzu düzeltmek de işe yarar. Ağır kaldırmaktan, uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçınmalısınız. Kilonuzu koruyarak da bel fıtığına karşı tedbir alırsınız.
Bel fıtığı nasıl anlaşılır?
Bel fıtığının anlaşılması için hekimin fiziksel muayene yapması gerekir. Gerekli durumlarda MR ve röntgen gibi görüntüleme teknikleri kullanılır.
Bel fıtığı ağrısı nerelerde olur?
Beli bacak, kalça gibi kısımlarda ağrı olabilir. Hastalığın ilerleme durumuna göre ağrılar şiddetli ya da hafif seyredebilir.
Bel fıtığı tedavi olmadan geçer mi?
Birçok hasta ameliyat olmadan iyileşebilir. Hekim tarafından önerilen egzersizleri yapmak ya da verilen ilaçları kullanmak iyileşmeyi hızlandırır. Ancak şiddetli ağrı ve idrar kaçırma gibi problemleri olan hastalarda genellikle ameliyat zaruridir.
Bel fıtığına ne iyi gelir?
Bel korsesi kullanmak, yürüyüş yapmak ve sıcak uygulama yapmak bel fıtığına iyi gelebilir. Bunların yanı sıra ideal kilonuzu koruyarak ve sigarayı bırakarak bu rahatsızlığın yol açtığı ağrılardan korunabilirsiniz.
Bel fıtığı patlar mı?
Bel fıtığının patlaması durumunda diskin içerisinde bulunan jel dışarı çıkar. Böyle bir durumda ağrı şiddeti artar.
Bel fıtığı olanlar hangi bölüme gider?
Fizik tedaviye giderek bel fıtığına karşı doktorunuzun önereceği hareketleri yapabilirsiniz. Ağrılarınız şiddetliyse beyin ve sinir cerrahisine başvurmalısınız.
Bel fıtığı ağrısı nasıl bir ağrıdır?
Ağrı, sızlama ya da sancı şeklinde olabilir. Hastadan hastaya ağrının şiddeti farklılaşır.
Bel fıtığı egzersizleri nasıl yapılır?
Egzersizler arasında köprü, diz-göğüs çekme gibi farklı hareketler vardır. Hareketler doktorun önerdiği sayıda ve biçimde yapılmalıdır.
Bel fıtığı tekrarlar mı?
Bel fıtığının tekrarlama ihtimali zayıftır. Aynı diskin yeniden fıtıklaşma ihtimali %2-3 seviyesindedir. Eğer doktorunuzun ameliyat sonrası tavsiyelerine uyarsanız tekrarlama ihtimalini azaltırsınız.
Bel fıtığı ameliyatı fiyatları ne kadardır?
Operasyon sırasında yapılacak işlemlere göre fiyatlar değişir. Ayrıca hastane, klinik ve hekim seçimlerinize göre de fiyatlar farklılaşır.
Prof. Dr. Çağatay Öztürk tarafından bel fıtığı tedavisi süreci başarılı bir şekilde yürütülür. Bilgi almak için telefon numaralarımızdan bize ulaşabilirsiniz.
